Τοποθεσία
Λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από την Κυπαρισσία,
του Δήμου Τριφυλίας, του νομού Μεσσηνίας
Οι Αρμενιοί βρίσκονται περίπου 4 χιλιόμετρα προς τα νοτιοανατολικά της Κυπαρισσίας σε υψόμετρο 107 μέτρα και απέχει 4 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Ανατολικά του χωριού δεσπόζει το βουνό Γεράνιο, που η κορυφή του έχει ύψος 969 μέτρα και αποτελεί ένα από τα Όρη Κυπαρισσίας, γνωστά και ως όρος Αιγάλεω.
Δίπλα από τον Ιερο Ναο των Αγίων Πάντων, στην κεντρική πλατεία του χωριού, υπάρχει το Ηρώο για τους πεσόντες στις διάφορες μάχες από το 1912 μέχρι το 1949. Στην πλατεία είναι συγκεντρωμένες οι ταβέρνες και τα καφενεία του χωριού. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται επίσης ο Κοινοτικός Ξενώνας των Αρμενιών και στο ίδιο κτίριο στεγάζεται και το Γραφείο της Τοπικής Κοινότητας των Αρμενιών.
Στο δρόμο προς το Περδικονέρι υπάρχουν τα ερείπια παλαιού νερόμυλου, γνωστού και ως ο Μύλος του Γέρο Μυλωνά Γεωργίου Σταθόπουλου, ο οποίος λειτουργούσε ως το 1955 και χρησιμοποιούσε το νερό της πηγής του χωριού γνωστής ως «Μάννα», που έπεφτε από την «χούρχουρη» στη «φτερωτή». Από την πηγή «Μάννα», έχει πάρει την ονομασία της και η τοποθεσία γύρω από αυτήν.
Λίγα λόγια
Γνωρίστε κάποια χαρακτηριστικά γεγονότα για το αγαπημένο μας χωριό.
- Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 314 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται σε διάφορες αγροτικές εργασίες. Εκτός από το ελαιόλαδο, που αποτελεί ένα από τα βασικά προϊόντα, που παράγει το χωριό, το κύριο κηπευτικό του χωριού είναι η μπάμια. Οι Αρμενιοί είναι για πολλά χρόνια, ένας από τους μεγαλύτερους τροφοδότες μπάμιας της ελληνικής αγοράς. Μάλιστα κάθε καλοκαίρι, το Σάββατο που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, πραγματοποιείται στο χωριό η «Γιορτή της μπάμιας», που συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες.
- «Τα παλιά χρόνια, ο υπολογισμός της ώρας από τους κατοίκους γινόταν ως εξής: Στη μέση περίπου του ύψους του βουνού Γεράνιου υπάρχουν γυμνά βράχια. Όταν οι ακτίνες του ήλιου έπεφταν στα βράχια αυτά, τότε υπολόγιζαν ότι η ώρα ήταν περίπου 12 με 1 το μεσημέρι. Τα βράχια ονομάστηκαν και παραμένουν έως σήμερα με την ονομασία «Ρολόϊ»
- Στην πλατεία των Αρμενιών, βρίσκεται η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός των Αγίων Πάντων, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας και χτίστηκε το 1877: «Η εκκλησία του χωριού χτίστηκε το 1877 σε σχήμα ορθογώνιου παραλληλεπίπεδου με το καμπαναριό της κολλημένο μπροστά μαζί με τις δύο καμπάνες δωρεά των κατοίκων που βρίσκονται στα ξένα. Οι εικόνες του τέμπλου με αγιορείτικες αγιογραφίες φτιαγμένες το 1920 είναι εκπληκτικής ομορφιάς». Στη νότια πλευρά των Αρμενιών βρίσκονται τα εκκλησάκια της Παναΐτσας του Καπουτσί και της Παναΐτσας του Λουτρού.
Ιστορία
Το χωριό έχει διαρκή ιστορία από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα
Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Την κλασική περίοδο μαρτυρείται η ύπαρξη στην περιοχή αρχαίου ναού.
Το 1204 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία πέρασε πρόσκαιρα στα χέρια των Φράγκων, οι οποίοι τη διαμοίρασαν μεταξύ τους. Οι Βενετοί, μεταξύ των άλλων πήραν και την Πελοπόννησο στην οποία, με το Πριγκιπάτο της Αχαΐας, επιβλήθηκαν με ήπιο τρόπο. Έτσι λοιπόν η περιοχή του Μοριά κατοικήθηκε από αυτούς και από τάγματα Καπουτσίνων μοναχών, από τους οποίους η περιοχή πήρε τότε το όνομα «Καπούτσι». Το χωριό γενικότερα έχει υποστεί πλήθος κατακτητών από τους Σλάβους και τους Ενετούς έως τους Τούρκους στα παλαιότερα χρόνια, τους Γερμανούς και τους Ιταλούς στα νεότερα. Κάτοικοί του έλαβαν επίσης μέρος, σε όλους τους ελληνικούς αγώνες, όπως κατά την Επανάσταση του 1821, την Μικρασιατική εκστρατεία, το Αλβανικό Έπος και ενάντια στη Γερμανική εισβολή, την Εθνική Αντίσταση, καθώς και ενάντια στην Τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Κατά τη δεύτερη περίοδο των Ενετών έγινε η πρώτη επίσημη απογραφή στην Πελοπόννησο στην οποία αναφέρεται ότι το 1689 οι Αρμενοί είχαν 60 κατοίκους. Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο. Οι Αρμενοί (Armenius), ανήκαν, το 1689, στην επαρχία της Αρκαδίας (ή Αρκαδιάς, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Κυπαρισσίας), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης).
Γύρω από τα γεγονότα της Επανάστασης του 1821, στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, υπάρχει κατάλογος με τα ονόματα αξιωματικών και στρατιωτών από τους Αρμενιούς, οι οποίοι πήραν μέρος στην πολιορκία της Μεθώνης υπό τις διαταγές του στρατηγού Μήτρου Αναστασόπουλου.